Probiotica in voeding

Probiotica voeding

Probiotica in je dagelijkse eten. Wat kun je eten om meer vriendelijke bacteriën binnen te krijgen?

Voordat de koelkast was uitgevonden werd er veel meer vers en onbewerkt gegeten. Met je dagelijkse voeding kwamen er dagelijks voldoende bacteriën binnen. Niet alleen goed, ook veel verkeerd. Gelukkig werd er toen antibiotica uitgevonden. Met de intrede van de koelkast en met de wens om voeding langer houdbaar te maken werd de strijd aangebonden met alle bacteriën in de voeding. Suiker en zout werden in grotere hoeveelheden toegevoegd om voeding langer houdbaar te maken. Dit had een goed effect op het tegengaan van bederf, maar een zeer negatief effect op het gewicht. Het gemiddelde BMI is sterk toegenomen sinds de introductie van houdbaar eten.

De vriendelijke bacteriën in je darmen zijn niet blij met suiker en zout. De minder vriendelijke bacteriën groeien goed op suiker. Niet voor niets is het vermijden van suiker in je voeding een heel veel voorkomend advies dat hoort bij een gezonde levensstijl.

Een bijzondere manier van eten houdbaar maken is fermenteren. Bij fermenteren worden bacteriën gebruikt die lactaat (melkzuur) maken van de suikers in de voeding. De lacto-bacillen zijn bacteriën die je toevoegt zodat zij de voeding verzuren en langer houdbaar maken. Het is een soort van gecontroleerd verrottings-proces, de bacteriën ontbinden delen van de voeding.

 

 

gefermenteerde voeding bevat de juiste zuren en soms nog wat bacteriën waar je eigen darmflora blij mee is.

Twee voorbeelden: als je lactobacillen toevoegt aan melk wordt het melksuiker (lactose) omgezet in zuur. Vervolgens ontstaat er yoghurt, lekker zuur en met veel minder suikers in verhouding tot melk. Niet voor niets dat yoghurt met nog een paar levende lactobacillen goed is voor je darmen. Een ander voorbeeld: verse witte kool wordt in een afgesloten ruimte gemengd met lactobacillen. Ook hier worden de “suikers” omzet in een zuur en na verloop van tijd ontstaat er zuurkool dat heel lang houdbaar is.

Metchnikoff, Shirota, Plummer

De uitvinding van yoghurt was toeval. Ook was het toeval dat de Russische nobelprijs-winnaar Metchnikoff begin 1905 constateerde dat nomaden-stammen die veel yoghurt aten langer leefden. Hij publiceerde zijn theorie in 1907 (Longevity without aging). Kort daarna ontstond Danone, nu een van de grootste zuivel-bedrijven ter wereld en Yakult. Dr. Minoru Shirota zette het werk van Metchnikoff voort en maakte zijn eigen stam lactobacillen genaamd de lactobacillus Dr. Minoru Shirota.

Rond 1990 begon Nigel Plummer met het combineren van verschillende bacteriestammen die samenwerken. Op basis van grondig onderzoek selecteerde hij verschillende bacteriestammen en gaf deze combinaties de naam “Lab4”. Vier stammen: 2 soorten lactobacillen die vooral in de dunne darm voorkomen en 2 soorten bifido-bacteriën die vooral in de dikke darm voorkomen. Twintig jaar later, 2010, begon hij met het merk ProVen probiotica. Inmiddels worden de Lab4-bacteriestammen en ProVen over de hele wereld gebruikt.

Op deze pagina meer over de bijzondere manier waarop Plummer zijn probiotica maakt. In onderstaande video meer over probiotica in voeding, een interview op de beurs Internationaal Therapeut met Nigel Plummer. In deze video geeft Plummer o.a. antwoord op de vraag of je voldoende bacteriën uit je voeding kunt halen.

 

 

 

probiotica Voeding fermenteren

Wil je met je eten meer vriendelijke bacteriën binnen krijgen? Kies dan voor gefermenteerde voeding zoals; Kimchi (Koreaans kool gerecht, heel pittig), biologische volle yoghurt, kwark, rauwe karnemelk, Gouda kaas wordt gemaakt met lactobacillen en ook cheddar en mozzarella bevatten de goede bacteriën. Tempe bestaat uit gefermenteerde soja. Helaas bevat deze voeding (heel) veel zout. Kombucha is gefermenteerde thee. Echte thuisfermenteerders maken bijvoorbeeld gefermenteerd wortelsap dat verschillende stammen lactobacillen bevat. Zuurkool ondergaat een warmtebehandeling en thee drink je warm, dat doodt de eventueel nog aanwezige lactobacillen. Brood, bier en Japanse sojasaus zijn ook gefermenteerde voeding maar de gezondheidswaarde is minder. Bij brood, bier maar ook wijn wordt de fermentatie verzorgd door een ander micro-organisme namelijk gist.

 

Nadelen fermenteren

De nadelen van gefermenteerde voeding: geen levende bacteriën, de smaak en teveel zout hebben ook geleid tot het ontstaan van voedingssupplementen met vriendelijke bacteriën. Niet alle gefermenteerde voeding bevat probiotische bacteriën: bier, chocola, zuurdesembrood, sojasaus en wijn. Processen zoals bakken, filteren of pasteuriseren vernietigen de levende culturen.

De populairste gefermenteerde voeding

• Yoghurt, door lactobacillen gefermenteerde melk
• Tempeh, vleesvervanger van gefermenteerde sojabonen
• Kombucha, door scoby gefermenteerde zoet thee
• Miso, door Koji schimmel gefermenteerde pasta van o.a. soja en rijst
• Vissaus, garnalenpasta (tamari), gefermenteerde smaakmakers
• Zuurkool, gefermenteerde gesneden witte kool
• Kimchi, gefermenteerde kool en/of radijs
• Kefir, door gisten en schimmels gefermenteerde melk
• Natto, door bacillus subtilis gefermenteerde sojabonen
• Zuurdesembrood, door lactobacillen gefermenteerd deeg
• Azijn, gefermenteerd bier, wijn of cider als smaakmaker en schoonmaakmiddel

Opvallend in dit lijstje zijn de typische Japanse (Aziatische) gerechten zoals tempeh, kombucha, miso, vissaus, kimchi, natto en azijn.

Prebiotica zijn vezels die voedsel leveren voor de vriendelijke bacteriën in onze buik. Er zijn verschillende soorten prebiotica en ze ondersteunen specifieke bacteriesoorten. Ze komen uit groenten, fruit, hele granen, peulvruchten en melk en zijn onverteerbaar door mensen, maar worden door bacteriën gebruikt om hun groei te ondersteunen. (Chia zaden, haver, ui, peulen, cichorei, FOS, GOS, knoflook, resistent zetmeel, bananen, inuline, appels). Proven voegt in verschillende producten (prebiotische) vezels toe. 

probiotica gecombineerd met (oplosbare / fermenteerbare) vezels is synbiotica. De vezels zijn voeding voor de probiotica, de synergie is het grotere effect als alleen de bacteriën of alleen de vezels. In deze blog meer over synbiotica.

 

 

 

Kimchi Photo by Portuguese Gravity on Unsplash