De UK geeft elk jaar begin Maart een week lang aandacht aan eetstoornissen. Belangrijk nieuws deze week is het toenemende onderzoek. In dit onderzoek is aandacht voor de relatie tussen het microbioom (darmflora) en het ontstaan van de symptomen van eetstoornissen. Een blog over eetstoornissen en darmflora.

Eetstoornissen in Nederland

Heb jij een eetstoornis of iemand in je omgeving? Dus ga praten, overleg en bied dan hulp aan. Neem contact op met je huisarts of vind online een goede theapeut. Hier meer info bij een beginnende eetstoornis.

Eetstoornissen zoals anorexia nervosa, boulimia nervosa, binge eating dissorder werden voorheen gezien als psychische aandoeningen. Binge eating is eten zonder dat er einde aan komt. Er is toenemend bewijs dat de verschillende eetstoornissen worden veroorzaakt door een verscheidenheid aan factoren. Voorbeelden hiervan zijn; genetische aanleg, omgevings- en sociaal-culturele invloeden, psychische factoren en fysiologie.

In de laatste 5 jaar is het microbioom de primaire focus bij onderzoekers. Focus om begrip te ontwikkelen voor het ontstaan van veel condities en chronische aandoeningen. Voorbeelden van eetstoornissen en darmflora: obesitas, MS en de ziekte van Alzheimer. Het onderzoek naar de potentieële rol van het microbioom in relatie tot die eetstoornissen heeft het volgende ontdekt;

Onderzoek eetstoornissen en darmflora

  1. Er is een hoge korrelatie tussen psychische en gastro-intestinale symptomen. Dit is ook bekend onder de naam brein-darm-as, de communicatie tussen de hersenen en de darmen en vice versa.
  2. Eetstoornissen bestaan uit een ongecontroleerde eetlust (van geen tot onbegrensd) en verschillen in de beleving van verzadiging. Het microbioom heeft aangetoond dat het invloed heeft op beide functies, dus zowel op de eetlust als op de verzadiging.
  3. Onderzoek naar het microbioom (darmflora) van anorexia-patiënten heeft laten zien dat er significante verschillen zijn in de diversiteit in darmbacteriën. Met name op het moment van de ziekenhuisopname en het moment dat het lichaamsgewicht was toegenomen. Dus, meer verschillende bacteriestammen als het gewicht was toegenomen.
  4. Het vermijden van macro-nutriënten of bepaalde voeding beïnvloedt de groei van verschillende bacterie-stammen in de darmflora. Het heeft eefect op welke stammen groeien en overleven.
  5. Chronische calorie-restrictie zoals bij boulimia nervosa vermindert het aantal bacterie-stammen in de darmen en is gelinked aan ziekten.
  6. Vloeibare voeding (sondevoeding) wordt vaak gebruikt bij patiënten met eetstoornissen. De sondevoeding is extreem laag in vezels wat vervolgens weer leidt tot spijsverteringsproblemen inclusief verstopping, pijn en een opgeblazen gevoel.

Duidelijk is dat een breder begrip van de biologische oorzaken van eetstoornissen de behandeling van deze stoornissen kan verbeteren.

Brein - darm -as

Gebaseerd op het huidige onderzoek lijkt het dat het ondersteunen van het microbioom met probiotica een eerste stap zou kunnen zijn. Ondersteuning in het verminderen van gastro-intestinale klachten en voor het ondersteunen van de brein-darm-functie.

“Hoe jij en het microbioom ondersteuning kunnen geven aan mensen met een eetstoornis” Eetstoornissen – Herken de signalen.

Van 2 tot 8 maart is het in Engeland de Eating Disorder Awareness Week (EDAW). Het doel van deze week vol aandacht voor eetstoornissen  is het bestrijden van misverstanden en mythen rond eetstoornissen zoals; anorexia, boulimia, binge-eating disorder (BED) en EDNOS (eating disorder not otherwise specified). In Nederland heet dit “Eetstoornis niet anderszins omschreven” (ESNAO, soms ook afgekort tot NAO). Deze eetstoornis komt in de praktijk het meeste voor. Eetstoornissen variëren van nauwelijks eten, extreem enzijdig eten tot over-eten en dit kan afwisselen. Het is een serieus probleem omdat patiënten echt compleet kunnen vast lopen in hun leven (prive en werk).

2% van de Engelsen heeft een eetstoornis. Voordat deze mensen hulp zoeken zijn zij gemiddeld 149 weken al “ziek”. Dat is bijna 3 jaar zonder hulp, terwijl snelle ondersteuning zorgt voor eerder herstel. Herken de signalen van eetstoornissen en help.

Cijfers in Nederland

  • Anorexia Nervosa: 1-4% vrouw, 0,16-0,3% man
  • Boulimia Nervosa: 1-2% vrouw, 0,1-0,5% man
  • Eetbuistoornis: 1-4% vrouw, 1-3% man

De kennis over het ontstaan en de behandeling van eetstoornissen is beperkt. Een consumenten onderzoek in Engeland liet zien dat meer dan 1/3 geen enkel symptoom van een eetstoornis wist te noemen. In deze blog meer informatie over eetstoornissen en darmflora.

De signalen (symptomen) van eetstoornissen zijn;

  • Eten en voeding is een obsessie, omgeven met geheimen.
  • Een verstoord zelfbeeld van het eigen lichaam
  • Zelf bewustzijn tijdens eten met anderen
  • Naar het toilet verdwijnen na het eten
  • Overmatig fitnessen
  • Vermoeidheid en concentratie-problemen
  • Stemmingswisselingen en geïrriteerdheid
  • Angst en terugtrekken, vermijden van sociaal contact en uiteindelijk depressie.
  • Schommelingen in lichaamsgewicht
  • Menstruatie stoornissen
  • Maag- en darmklachten
  • Kou, hoge bloeddruk, haaruitval
  • Slechte adem en verval van het gebit

Eetstoornissen zijn zowel fysieke (lichamelijke) als geestelijke ziekten. Dus het gaat niet over voeding maar voeding is vaak een mechanisme om het gevoel van controle te behouden.Iedereen, alle leeftijden, geslacht en rassen kunnen eetstoornissen ontwikkelen. Veranderingen in gedrag zijn meestal eerder merkbaar dan veranderingen in het uiterlijk.

Geef hulp bij eetstoornissen

herken de signalen van eetstoornissen en biedt je hulp aan

Moedig mensen aan om professionele hulp te zoeken. Probeer ook op de volgende manieren te helpen;

Stimuleer het eten van gezonde voedzame en gevarieerde voeding met voldoende macronutriënten (vet, koolhydraten en proteïnen) en voldoende micronutriënten (vitaminen en mineralen).

  • Eet samen wanneer mogelijk
  • Plan de maaltijden vooruit samen met het individu zodat zij weten wat zij kunnen verwachten en wat zij gaan eten.
  • Ga samen boodschappen doen en stimuleer de aankoop van gevarieerde gezonde voeding.
  • Praat niet over gewicht, lichaamsvorm of maten in hun bijzijn.
  • Start langzaam, neem de tijd, niet pushen. Controle ligt bij hen.
  • Plan afleiding direct na een maaltijd om de aandacht van voeding af te leiden. Ga wandelen, doe een spel, kijk een film etc,
  • Geef steun zonder zorgelijk te doen, overdrijf niet, langzaam aan. Als eerste moet er zelfvertrouwen ontstaan om alles ook alleen te kunnen doen.

Wat heeft het microbioom te maken met eetstoornissen?

We weten dat de darmbacteriën een direct effect hebben op het brein, de hersen-darm-as. De darmbacteriën hebben via verschillende wegen (bloedbaan, hormonen, zenuwen) invloed op de geestelijke gesteldheid en zodoende invloed op eetstoornissen.

Vicieuze cirkel

De voeding die wij eten is ook de voeding voor onze micro-organismen in de darmen. Onderzoek heeft laten zien dat mensen met eetstoornissen een afwijkende darmflora hebben, een andere samenstelling (diversiteit) aan bacteriestammen die samen het darm-microbioom vormen. Het afwijkende microbioom kan een effect hebben op het brein. Dit is het begin van een vicieuze cirkel, die uiteindelijk leidt tot onbalans in de darmflora (dysbiose) die op haar beurt weer de stemming beïnvloedt, wat weer effect heeft op wat er gegeten wordt.

Dus als de cirkel te lang voortduurt kan het leiden tot gezondheidsklachten. Die dragen weer bij aan negatieve gevoelens en emoties. Dysbiose speelt ook een rol bij het introduceren van nieuwe voeding. Dan ontstaat er luchtophoping (opgeblazen gevoel) en buikpijn.

Door het microbioom weer in balans te brengen kan de vicieuze circel doorbroken worden en kan dit bijdragen aan verbetering.

Over ESNAO

Als er sprake is van een eetstoornis maar iemand voldoet niet aan alle criteria voor anorexia of boulimia wordt de diagnose ESNAO gesteld. Het belangrijke verschil bij ESNAO is dat er gedurende verloop van tijd verschillende symptomen ontstaan, verdwijnen of veranderen. Daarom is het moeilijker te identificeren, maar de behoefte aan hulp is er zeker!

Meer dan 50% van de mensen met een eetstoornis vallen in de categorie ESNAO en deze groep is groter dan de groep anorexia en boulimia samen.

Op deze website vind je heldere informatie over het verschil tussen een eetstoornis en een eetprobleem

Wil je weten of je zelf een eetstoornis hebt, maar wil je nog niet naar de huisarts? Hier kun je online een zelftest invullen. Bij twijfel aub contact met je huisarts opnemen.

Download hier bij "vrij van eetstoornis" het gratis e-boek "Bevrijd jezelf van eetbuien en boulimia"

Meer over de hersen-darm-as in deze blog.